رشد اقتصادی و آثار حمایت از تولید داخلی
حمایت از تولید داخلی کشور و تشویق مصرف‌کنندگان به خرید محصولات داخلی منجر به رشد اقتصاد و توسعه ملی خواهد شد.
همچنین موجب رونق بازار، رقابت سازنده، فعال شدن هر چه بیشتر چرخ صنعت،
خودکفایی هر چه بیشتر کشور، ایجاد انگیزش سازنده در تولیدکنندگان و صنعتگران در ارائه کالا و خدمات بهتر،
بهبود وضعیت اشتغال و کارآفرینی برای خیل عظیمی از جوانان و نیروهای تحصیلکرده کشورمان
و در نهایت حمایت از کارگر ایرانی و بالطبع بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم خواهد شد.
اما تحقق این مهم نیاز به فراهم شدن بسترهای مناسب و ساز و کارهایی دارد
که همه دستگاه ها و ارگانها و اجزای پیکره صنعت کشور در آن نقش آفرینی می کنند.
مجلس شورای اسلامی با تصویب قوانینی مانند «حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیازهای کشور»
سعی در تحقق حمایت از تولید داخلی داشته است.
با این وجود، این قوانین در عمل نتوانسته اند موفقیت چندانی کسب کنند.
از طرفی، اثرگذاری نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران در سال های اخیر کاهش یافته است.
اما تحقق این مهم نیاز به فراهم شدن بسترهای مناسب و ساز و کارهایی دارد
که همه دستگاه ها و ارگانها و اجزای پیکره صنعت کشور در آن نقش آفرینی می کنند.
دستگاه ها و شرکت های دولتی نقش مهمی در حمایت از تولید و رونق اقتصاد ملی دارند.
گام اول برای حمایت از کسب و کارهای داخلی و ملزم کردن دستگاه های دولتی
برای خرید کالای داخلی، قانون گذاری است.
در ایران نیز برخی قوانین در راستای مدیریت واردات، ممنوعیت واردات کالاهای مشابه و تنظیم تعرفه وضع شده است،
اما در مرحله اجرا و مدیریت، نتایج خوبی مشاهده نشد.
بخش دیگر قانون گذاری برای حمایت از کسب و کارهای داخلی، مربوط به خرید تجهیزات
و خدمات شرکت های دولتی از تولیدات داخلی است.
در این راستا، قانون «حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیازهای کشور»
در سال ۱۳۹۱ در مجلس تصویب شد. از سوی دیگر در سال ۱۳۹۰ و همچنین سال ۱۳۹۷ برای چندمین بار قانون
«ممنوعیت خرید کالاهای مشابه داخلی برای دستگاه های دولتی» تصویب گردید.
ولی این قوانین در عمل به دلیل نبود سازوکار اجرایی، نحوه نامناسب الزام به اجرا،
نبود نظارت بر اجرا و بررسی میزان اجرا، ناموفق بوده اند.
نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ساخت ایران به منظور حمایت از شرکت های داخلی تولیدکننده
این محصولات و تسهیل در فروش آنها تشکیل شده است.
در دوره های اخیر نمایشگاه، دو عامل باعث تضعیف این نوع حمایت از شرکت های دانش بنیان شده است.
اول، نحوه حمایت های معاونت علمی از شرکت های دانش بنیان حاضر در نمایشگاه
با تغییراتی مواجه شده است و بودجه کمتری را در این زمینه اختصاص می دهد.
دوم، به منظور خرید تجهیزات آزمایشگاهی، بودجه دلاری به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تخصیص یافته است
که به نوعی حمایت از کالاهای خارجی در برابر کالاهای داخلی است.
شناخت دقیق ابزارها و راهکارهای موجود یکی از مهمترین عوامل در جهت حمایت از تولید داخلی محسوب می شود
از نگاه اقتصاددانان این موضوع باید در همه عرصه های اقتصادی به یک اندازه مورد توجه قرار گیرد
و همه نهادهای ملی به یک اندازه در به ثمر رسیدن آن سهیم باشند.
آثار حمایت از تولید داخلی
حمایت و خرید تولید داخلی مزایای بسیار زیادی در ابعاد مختلفی را برای کشور ایجاد می کند، از جمله:
- ایجاد اقتصاد مقاوم چرخه ای: تمامی نهادهای اقتصادی با مصرف‌کنندگان محصولات
و تامین‌کنندگان نیازهای ورودی، پیوند اقتصادی دارند.
این ارتباط دو طرفه، با ایجاد شبکه ارتباطی بین نهادهای مختلف اقتصاد،
موجب رشد فعالیت اقتصادی محلی و در نتیجه رشد کلی اقتصاد ملی می شود.
- افزایش اشتغال و کاهش بیکاری: با توجه به پیوند اقتصادی بین تولیدکننده و مصرف‌کننده،
تقاضا برای منابع نیروی کار محلی ایجاد می گردد.
- کاهش فعالیت های بازارهای موازی: بخش عمده ای از کالاهای مصرفی وارداتی،
وسایل نقلیه و حتی برخی از مواد اولیه، از طریق بازار غیرقانونی موازی ارز خارجی تامین می‌شود.
مصرف تولیدات داخلی این بازارهای مخرب موازی را کنترل خواهد کرد.
- کاهش هزینه تولید واحد (اقتصاد مقیاس): معمولا با افزایش مقیاس تولید،
هزینه هر واحد تولیدشده از لحاظ اقتصادی پایین تر خواهد بود.
علاوه بر این، تولید در مقیاس بالا شرایط را برای سرمایه گذاری بیشتر تولیدکنندگان فراهم می کند.
در نتیجه حمایت از مصرف کالاهای محلی باعث افزایش بهره‌وری ظرفیت و کاهش هزینه های تولید برای صنایع محلی می شود.
- افزایش قدرت ارز ملی: قدرت هر ارز در برابر ارزهای جهان عمدتا تابعی از تعادل تراز پرداختی آن است.
لذا با مصرف کالاهای محلی، ایجاد ذخایر ارز خارجی برای حمایت از موقعیت تراز پرداخت کشور تسهیل می گردد.
- تضمین کیفیت: امکان نظارت بر واردات افراطی کار دشواری است،
در صورتی که با مصرف کالاهای تولید داخلی می توان به ایجاد و نظارت بر استانداردهای تضمین کیفیت
به نفع رفاه مصرف کنندگان محلی کمک کرد.
- ثبات قیمت: حجم قابل توجهی از مواد مصرفی، وسایل نقلیه و مواد اولیه وارداتی از بازار موازی تامین می شوند.
در این بازار، قیمت ها بیش از حد غیرواقعی تعیین می شوند و تولیدکنندگان محلی نیز،
به منظور جلوگیری از کاهش مصرف کنندگان، قیمت را با بازار موازی هم تراز می کنند.
اما با مصرف تولیدات داخلی این تغییرات قیمت قابل کنترل می گردد.
- چشم انداز رشد اقتصادی بالا:مصرف کالاهای تولیدی محلی و درونی سازی تقاضا بر بهره وری ظرفیت
و در نتیجه رشد اقتصادی و توسعه ملی تاثیر گذار است.
رونق چرخه اقتصادی نتیجه حمایت از تولید ملی است
حمایت از کالای ایرانی و تولید ملی از مهم ترین اقدامات در جهت ایجاد رونق و گشایش های اقتصادی است؛
موضوع مهمی که ضرورت توجه به آن در سال نو خورشیدی هم با طرح شعار و هم در عرصه عمل احساس شد.
هر کشوری برای دستیابی به توسعه پایدار، نیازمند حمایت از تولید داخل در رقابت با کالاهای خارجی است.
در ایران نیز مسئولان و اقتصاددانان بر این باورند که راه رسیدن به توسعه اقتصادی
از مسیر تقویت تولید داخلی و حمایت از تولیدکنندگان می گذرد.
از این رو با تحقق چنین فرایندی ضمن به حرکت در آمدن چرخ تولید، اشتغال
و رونق اقتصادی را بیش از پیش در کشور شاهد خواهیم بود